Opracowanie na podstawie materiałów źródłowych - Autor: Tomasz Trojnar
Fort XII "Werner" usytuowany jest w miejscowości Żurawica w odległości ok. 7 km. od Przemyśla. Jest to fort główny, artyleryjski IV północnego odcinka obrony. Włączony do pierścienia obronnego Twierdzy w 1883 r. Był dziełem samodzielnym i nie posiadał fortów pomocniczych i łącznikowych.
Fort został nazwany nazwiskiem pierwszego Komendanta Twierdzy Przemyskiej Antoniego Wernera. Zbudowano go w latach 1882-1886 jako jednowałowy fort artyleryjski. Główne uzbrojenie Fortu XII "Werner" stanowiła artyleria rozmieszczona na stanowiskach na wale. Stanowiska były rozdzielone poprzecznicami, w których to mieściły się schrony pogotowia dla piechoty i obsługi dział. Na dziedzińcu znajdują się koszary, które były pomieszczeniami noclegowymi. Znajdowały się tam także: kuchnia, magazyny żywności pomieszczenia dla oficerów i dla komendanta fortu.
Fort znajduje się w dobrym stanie zachowania, widoczne są na nim ślady zniszczeń i ślady celnego ostrzału artyleryjskiego z czasów trzeciego oblężenia, kiedy to wojska sprzymierzonych sił Austro-Węgier i Niemiec dokonały odbicia Twierdzy Przemyśl z rąk rosyjskich.
Opracowanie tekstu: Jacek Dzik
Bibliografia i materiały źródłowe:
Forester Franz - Twierdza Przemyśl, Warszawa 2000 r.
Idzikowski Tomasz - Forty Twierdzy Przemyśl, Przemyśl 2001 r.
Idzikowski Tomasz - Twierdza Przemyśl
Mini przewodnik, Przemyśl 2005 r.
Różański Jan - Forty Twierdzy Przemyśl, Przemyśl 1980 r.
Autor zdjęć: Maciej Czyżowski